Հայաստանում արդարադատության ոլորտի բարեփոխումների մշտադիտարկում. ի՞նչ է արձանագրել Ջուրեմոնիան․ քննարկում

2022 թվականից գործում է  «Հայաստանում արդարադատության ոլորտի բարեփոխումների մշտադիտարկում» նախագիծը: Վերջինիս դիտարկման տիրույթում են դատաիրավական, ոստիկանության, հակակոռուպցիոն, բանտային ու պրոբացիոն բարեփոխումները, ինչպես նաև մարդու իրավունքների ռազմավարությունը:

Մեդիա կենտրոնում տեղի ունեցած «Հայաստանում արդարադատության ոլորտի բարեփոխումների դիտարկում. ի՞նչ է արձանագրել Ջուրեմոնիան» թեմայով քննարկման ընթացքում մտահոգություններ են հնչել բարեփոխումների արդյունավետության վերաբերյալ:

Քննարկումն անցկացվել է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ ընթացող «Հայաստանում արդարադատության ոլորտի բարեփոխումների մշտադիտարկում» (www.juremonia.am) ծրագրի «Մեդիան հանուն բարեփոխումների. հանրային երկխոսության խթանում քրեակատարողական և պրոբացիոն համակարգերի վերաբերյալ» ենթադրամաշնորհի շրջանակում: Ենթադրամաշնորհ իրականացնող կառույցը «Հանրային լրագրության ակումբ» ՀԿ-ն է:

Ջուրեմոնիայի  նպատակն է խթանել քաղաքացիական հասարակության  դերը արդարադատության ոլորտի բարեփոխումներում: Ծրագրի շնորհիվ քաղաքացիակական հասարակության ներկայացուցիչները հնարավորություն են ստանում մեծացնել իրենց ազդեցությունն արդարադատության ոլորտում տեղի ունեցող բարեփոխումների վրա և նպաստել համակարգային փոփոխությունների կայացմանը։

«Քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտ» ՀԿ-ի տնօրեն, հաշտարար Արտակ Կիրակոսյանի խոսքով՝ դատաիրավական բարեփոխումների պատվիրատուները, որպես կանոն, միջազգային դոնոր կազմակերպություններն են: Եթե ինչ-ինչ պատճառով ֆինանսավորումը դադարում է, դադարում են նաև բարեփոխումների շուրջ աշխատանքները: Ստացվում է՝ ծախսվեցին միջոցները, կազմվեց ռազմավարություն, սակայն այն իրականացնելու համար միջոցներ չկան:

Որքանո՞վ է քաղհասարակության ձայնը լսելի, որքանո՞վ են ներառական բարեփոխումները: Ըստ Արտակ Կիրակոսյանի՝ քաղհասարակության ձայնը միշտ չէ, որ լսելի է.

«Մեր բոլոր առաջարկները մենք չենք ակնկալում, որ կընդունվեն, խնդիրը՝ մենք ունե՞նք արդյունավետ դաշտ, որտեղ կարող ենք խնդիրների մասին խոսել և լուծումներ գտնել, թե ոչ։ Իսկ ինչ վերաբերում է դատաիրավական բարեփոխումներին, խնդիրներից գլխավորը հետաձգված արդարադատությունն է, այսինքն՝ դատական գործերը շատ երկար են տևում։ Լուծումներ փորձում են տալ՝ հաշտարարության ինստիտուտն են փորձում ներմուծել։ Եվ ցանկացած բարեփոխում պետք է ուղղված լինի քաղաքացիների կյանքի բարեկեցությանը»։

Ըստ «Սոցիալական արդարություն» ՀԿ-ի նախագահ, սոցիոլոգ Գայանե Հովակիմյանի՝ ոլորտային ռազմավարությունները շատ են, ընդգրկում են մի քանի տարի: Գործողությունների ծրագիրը բաշխվում է, դիցուք, չորս տարվա համար, սակայն իրականությունը, հատկապես՝ վերջին տարիներին, այնքան սրընթաց է փոխվում, որ երեկ ընդունված ծրագիրը վաղը կարող է արդեն հնացած, անարդյունավետ լինել: Ըստ նրա՝ անհրաժեշտ են ճկուն, նոր խնդիրներին արագ արձագանքող մեխանիզմներ:  «Փոքր քայլերն, այդ առումով,  ավելի իրատեսական են, քան երկարաժամյա ծրագրերը»,- կարծում է Հովակիմյանը: Խնդիր է նաև կադրերի պակասը, եղած կադրերի հոսունությունը:

Քննարկումն անցկացվել է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ ընթացող «Հայաստանում արդարադատության ոլորտի բարեփոխումների մշտադիտարկում» (www.juremonia.am) ծրագրի շրջանակում:

Բովանդակության համար պատասխանատվություն է կրում Հանրային լրագրության ակումբը, և պարտադիր չէ, որ այն արտահայտի Եվրոպական միության տեսակետները:

Քննարկման տեսագրությունը հասանելի է ստորև։